
Στις αρχές Μαρτίου του 2019, ξεκίνησε στη Νησίδα Η/Υ του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ, το Δια Βίου Μάθησης Πρόγραμμα: “Η Κοινή Ελληνιστική Γλώσσα της Αγίας Γραφής και η Πολιτισμική της διάσταση”.
Αντιγράφω:
«Το επιμορφωτικό Πρόγραμμα επικεντρώνεται στη μελέτη της ελληνικής γλώσσας της Αγίας Γραφής εξετάζοντας τα κείμενα γλωσσικά, πολιτισμικά και θεολογικά. Συγχρόνως μελετά ευρύτερα την Κοινή Ελληνιστική γλώσσα, στην οποία έχει γραφεί το βιβλικό κείμενο και η οποία αποτελεί σημαντικό κρίκο μέσα στην αδιάλειπτη συνέχεια της Ελληνικής γλώσσας μέχρι σήμερα».
http://soeth.web.auth.gr/el/node/54
Για τους τυχερούς που βρέθηκαν εντός της αίθουσας (κι αυτό γιατί η αλληλεπίδραση ήταν ουσιαστική), η κάθε εισήγηση ήταν αποκαλυπτική. Ασφαλώς για όσους αδυνατούσαν να προσέρχονται υπήρχε σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας του ΑΠΘ. Οι διδάσκοντες και οι εισηγήσεις τους:
Καταρχάς η Κυριακούλα Παπαδημητρίου, καθηγήτρια PhD Γλώσσας, Ερμηνείας και Ερμηνευτικής Καινής Διαθήκης Κυριακούλα Παπαδημητρίου, υπεύθυνη του προγράμματος και διευθύντρια του Εργαστηρίου Βιβλικών Σπουδών. Ακολούθησαν σπουδαίοι δάσκαλοι οι οποίοι μου δίδαξαν πως οι μικρές λεπτομέρειες απαντούν σε θεμελιακά ερωτήματα για την ελληνική γλώσσα. Πως η ιστορική αναδρομή εξηγεί τις απαραίτητες αλλαγές για μια κοινή γλώσσα και άλλοτε πως η γλώσσα αυτή υπήρξε παράγοντας διαμόρφωσης εκκλησιαστικής ορολογίας. Πως υπάρχουν κατασκευαστικοί κανόνες στις λέξεις και διγλωσσικές παράλληλες εξελίξεις.
Αυτοί ήταν οι άνθρωποι που αφιέρωσαν το χρόνο, την αγάπη και την εμπειρία τους. Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, ομ. καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Αικατερίνη Τσαλαμπούνη, αναπλ. καθηγήτρια Καινής Διαθήκης, Ευαγγελία Δάφνη, αναπλ. καθηγήτρια Παλαιάς Διαθήκης, Ασημάκης Φλιάτουρας, λέκτορας Γλωσσολογίας, Κατερίνα Χατζοπούλου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια Γλωσσολογίας.
Βεβαίως το ρόλο της πραγματοποίησης «της εξ’ αποστάσεως διδασκαλίας και της επικοινωνίας» τον είχε αναλάβει ο πάντα σεμνός Φίλιππος Γερμάνης, βοηθός διδασκαλίας.
…
Θεώρησα τον εαυτό μου λειψό στα γραμματικά φαινόμενα που παρουσιάστηκαν για την κατανόηση των σχηματισμών και την εξέλιξη των λέξεων. Κοίταξα πολλές φορές τη «συμμαθήτριά μου», Ελισάβετ Κ., δικηγόρο (που δεν έχανε φράση για φράση να μη σχολιάζει με τις γνώσεις της, ειδικά την Καινή Διαθήκη! Είναι η πρώτη φορά που συναντώ κάποιον χωρίς ράσο να γνωρίζει που βρίσκεται το κάθε εδάφιο) για να της πω χαμηλόφωνα όλο παράπονο: «Σε λάθος μάθημα είμαι…».
Εκείνη μου απαντούσε χαμογελώντας: «Μην ανησυχείς, είσαι στο σωστό μάθημα!»
Αυτή η απάντηση, τόσο απλή και φυσική, ήταν που με οδηγούσε κάθε Παρασκευή και Σάββατο 15:00-18:00 (και άλλοτε 15:00 με 21:00) να θέλω να είμαι εκεί. «Είμαι στο σωστό μάθημα…»
Ένα μάθημα που ξέχασα ή άφησα πίσω μου όταν έκλεισε η πόρτα του Λυκείου, για να μπω με φόρα στη ζωή που είχα επιλέξει. Νομίζετε πώς εξιδανικεύω τη διαδρομή της γλώσσας μας; Πώς είμαι ρομαντική γιατί μεγάλωσα και κοιτάζω πίσω; Στον κυνισμό που περισσεύει στις μέρες μας, προτιμώ να είμαι ρομαντική… Όμως, αλήθεια τώρα;
Έχετε μπει στο ταξίδι ετυμολόγησης μιας λέξης; Έχετε σηκώσει πανιά να φτάσετε στον τόπο που γεννήθηκε μια λέξη; Χαθήκατε σε μονοπάτια αναζητώντας τη χρήση της να αλλάζει; Γράμματα, συμβολισμοί, λάθη που λογίστηκαν σωστά, πτώσεις που χάθηκαν, μεγαλοπρεπείς λόγιες φράσεις, εμμονές στο παλαιό ή το τωρινό και πόσα ακόμα… Κι όλα αυτά να εδράζονται στην ανάγκη των ανθρώπων να επικοινωνούν. Να ζητούν, να δέονται, να απαιτούν, να προσεύχονται, να μάχονται, να παρακαλούν, να φιλοσοφούν, να εξηγούν, να ερωτεύονται.
Δε θα σας πω πότε και από που να ξεκινήσετε το ταξίδι σας. Ένα διαρκές ταξίδι που δεν ολοκληρώνεται ποτέ μπορεί να ξεκινήσει σήμερα.
…
Η κυρία Παπαδημητρίου κλείνοντας στην τελευταία μας συνάντηση είπε κάτι, το οποίο το συγκράτησα ως τη μαγνητική βελόνα στην πυξίδα των αναζητήσεων μου στο ανυπολόγιστο σύμπαν των λέξεων.
«Έχοντας υπόψη τη δυναμική ενέργεια της γλώσσας που είναι ευθεία και ανάστροφη, θα πρέπει να βλέπουμε την κάθε λέξη όχι σα μία απλή εικόνα αλλά σα βιβλίο. Να μπορούμε να τη διαβάζουμε διαχρονικά και μόνο τότε θα καταλάβουμε και την αξία της γλώσσας μας και της κάθε λέξης αλλά και τη χρήση της κάθε φορά στα κείμενα που διαβάζουμε είτε είναι Όμηρος, Πλάτωνας είτε στην Κοινή διαθήκη είτε στο σημερινό λόγο. Είτε εκκλησιαστικός είτε κοινωνικός. Ένα βιβλίο πολιτισμικό είναι η κάθε λέξη που κουβαλάει μέσα του όλο των πολιτισμό των κοινοτήτων που χρησιμοποίησαν τη λέξη αυτή».
Νίνα