Αετοί και Λύκοι
του Βαγγέλη Κούτα
Μία ιστορία που έγινε θρύλος.
Η άγρια δολοφονία του πατέρα τους και ο όρκος εκδίκησης δύο αγοριών, οκτώ και δέκα χρόνων, που προσπαθούν να επιβιώσουν μόνα τους στις ψηλές κορφές της Πίνδου. Στα χρόνια που θ’ ακολουθήσουν, τα παιδιά θα μεγαλώσουν αναζητώντας τους φονιάδες του πατέρα τους. Θα έρθει η στιγμή της εκδίκησης και της τιμωρίας των ενόχων;
Μια διαδρομή σαν βγαλμένη από παραμύθι.
Έρωτας-Παρανομία-Δόξα.
Η ιστορία των λήσταρχων Ρεντζαίων που συγκλόνισε την Ήπειρο και ολόκληρη την Ελλάδα.
Ένα μυθιστόρημα που σηματοδοτεί την αρχή του τέλους της δράσης και των έργων των παρανόμων της υπαίθρου την εποχή του μεσοπολέμου.
–
Σκέψεις πάνω στο μυθιστόρημα του Βαγγέλη Κούτα «Αετοί και λύκοι».
«Αετοί και λύκοι», το νέο μυθιστόρημα του Βαγγέλη Κούτα προβληματίζει με τις κοινωνιολογικές προεκτάσεις του, ενώ ταυτόχρονα συγκινεί, καθώς τα συναισθήματα των ηρώων εκφράζονται με ψυχολογική εμβρίθεια τέτοια ώστε οι ενέργειές τους να χαρακτηρίζονται από αληθοφάνεια.
Ο Γιάννης και ο Θύμιος Ρέντζος ξεπερνούν την ιστορική τους υπόσταση και ανάγονται σε συμβολικά πρόσωπα που ανιχνεύονται σε όλες τις εποχές και αποτελούν υποχείρια του μηχανισμού της εξουσίας.
Ένα από τα ζητήματα που θίγονται είναι η συμπεριφορά των περιθωριοποιημένων ατόμων. Η τοπική κοινωνία του Ανωγείου σκοτώνει τον πατέρα των παιδιών και τα ίδια χαρακτηρίζονται και αντιμετωπίζονται ως «νηστικά και ξεμπλέτσωτα».
Εν προκειμένω τα δύο αδέρφια σκοτώνουν τον δολοφόνο του πατέρα και αυτό μοιάζει πράξη κοινωνικού επαναπροσδιορισμού. Με αυτή την πράξη επιλέγεται ο δρόμος των «λύκων», ενώ οι δολοφονίες που ακολουθούν αποτελούν περισσότερο μονόδρομο που οδηγεί στην ισχυροποίηση και στην αποδοχή.
Επιμέρους ζήτημα είναι το πώς βιώνουν τον έρωτα και γενικότερα πώς αντιδρούν στην πιθανότητα ένταξης οι άνθρωποι του περιθωρίου.
Ο Θύμιος Ρέντζος απολαμβάνει τη ζωή ως ενταγμένο και ισότιμο μέλος της κοινωνίας η οποία προηγουμένως τον απέρριπτε. Δεν αναζητά τον έρωτα αλλά εφήμερες σχέσεις με σκοπό την ευχαρίστηση.
Στον αντίποδά του, ο Γιάννης ερωτεύεται την κόρη πολιτικο-οικονομικού παράγοντα της εποχής και με τον γάμο του φαίνεται να ανταποκρίνεται στο κάλεσμα για ενσωμάτωση. Έπειτα όμως αποστατεί από την οικογένεια την οποία δημιούργησε και καταφεύγει, καταζητούμενος πάλι, στα βουνά.
Βασικό θέμα του έργου είναι η σχέση της εξουσίας με τους ανθρώπους που αυτενεργούν και δρουν παράνομα. Οι ήρωες του βιβλίου αποτελούν εξαρτήματα του μηχανισμού, χωρίς πρόσωπο, προορισμένα για διεκπεραίωση των υποθέσεων των υψηλά ιστάμενων.
Τέλος, ας σκεφτούμε ότι η κοινωνία, στην περίπτωση των Ρεντζαίων αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση, σε μικρότερη (οικογένεια ως σύνολο προσώπων σε αλληλεπίδραση) ή σε μεγαλύτερη κλίμακα «θερίζει αυτό που σπέρνει».
Ελένη Ν. Βέλλιου